გასეირნება ნიოს ტბისკენ

ბევრჯერ მითქვამს, პროზა ჩემთვის ყოველდღიური საკითხავია, ხოლო პოეზია – დელიკატესი, ერთგვარი ნუგბარი-მეთქი.

ამ ნუგბარიდან კი გამორჩევით სპარსულს და იაპონურს ვეტანები.

რობაიებზე სხვა დროს მოგიყვებით; დღეს ნიპონურ მინიმალისტიკას მივხედოთ, თან მიზეზი გვაქვს ისეთი, შენი მოწონებული…

მიყვარს-მეთქი, ვამბობ და, გასაგებია, მეორე კლასიდან არ მეყვარებოდა –  ”ვეფხისტყაოსანივით” არ უსწავლებიათ სკოლაში.

რუსულ ინტელექტკლუბში ახსენა ცხონებულმა ვოროშილოვმა – კითხვა გამოეგზავნა მაყურებელს – და მაშინ გავიგე პირველად მაცუო ბაშოს სახელი.

ძველი ამბავია; მოგეხსენებათ, რა სიყმაწვილე მქონდა – იყო ბნელი და უკუნი, ინტერნეტზე ხელი არ მიმიწვდებოდა – ისევ ბიბლიოთეკებს მივადექი; ვქექე, ვქექე და ბაშოს ერთი მომცრო კრებული ვიგდე ხელთ; რუსულად, რასაკვირველია. აბა, იაპონურად წამკითხავი მე არ ვიყავი და ქართულად თუ იყო გამოცემული, ვერსად მოვიხელთე.

ამასობაში ცივილიზაციამ და პროგრესმაც მომისწრო, მერე ინტერნეტშიც გამოჩნდა რესურსები;  საჯაროშიც მივაკვლიე ქართულ თარგმანებს…   იაპონურ პროზას ვერ დავუდე გული, თორემ პოეზია ზუსტად საჩემოა.

ჰოდა, ახლა ამას იმიტომ გიყვებით, რომ ჩანთაში”ნიოს ტბისაკენ” მიდევს – მაცუო ბაშოს ცინცხალი თარგმანების კრებული.

,,ეჰ, მოსვენება აღარა გვაქვს ბავშვებისაგან” -
ასეთებს, ალბათ,
ალუბლების ფერიც არ მოსწონთ.

ჯერ გაფორმებისა ვთქვათ – ისეთია, დაუბანელ ხელს ვერ შეჰკადრებ და იაპონელები ესთეტიკას განსაკუთრებულ ყურადღებას რომ აქცევენ, კი გეცოდინებათ.

მერე მთარგმნელისაც არ დაგვავიწყდეს – ზაალ ჩხეიძეს გადმოუქართულებია. “ლიტერატურულ პალიტრას” ხომ კითხულობთ? ჰოდა, ზაალია მთავარი რედაქტორი. აქაც წერს თითების ჩასაკვნეტ ბლოგებს და ჩემი საყვარელი ბაშოსთვის უკეთეს მთარგმნელს ვერც ვინატრებდი – სადაც ქართული ასე მოუდის, იაპონურსაც არაფერს დააკლებდა.

არც დაუკლია.

,,უკვე ჩამოდგა შემოდგომა” -
მითხრა ჩურჩულით
ჩემს სასთუმალთან მოსულმა ქარმა.

ისეთი ციცქნა წიგნია, ჩანთაში რამე თუ გიდევს, ვერც იგრძნობ და თუ დროზე არ გამოფხიზლდი და ფურცვლას შეჰყევი, ხელში შემოგადნება.

ოღონდ, დეტექტივი ხომ არ არის, ერთხელ წაიკითხო, მკვლელი გამოიჭირო და გვერდზე გადადო – იაპონური პოეზია ყველაზე მეტად მუსიკას ჰგავს და კარგ მუსიკას, რამდენჯერაც გინდა, იმდენჯერ მოუსმენ; მე შენ გეტყვი, დაიღლები.

ბრტყელ-ბრტყელი გამოთქმები არ მიყვარს და არც მეხერხება და, სიმართლე გითხრათ, გამიჭირდება იმის ახსნა, რით მხიბლავს ეს სამტაეპედები.

ალბათ, იმით, რომ ულამაზესია,  საოცრად ბუნებრივი, მშვიდი… არც მკვეთრი ინტონაციებია, არც ბევრი მახვილი და ძახილის მიშანი და მაინც სულის სიღრმემდე გძრავს და გატყვევებს;   უკიდეგანო სევდა, რაფინირებული სისადავე და ემოციების ნიაღვარი – ესთეტიკა, რომელიც მხოლოდ იაპონურ პოეზიას ახასიათებს.

და მართლა ძალიან ჰგავს მუსიკას და იმპრესიონისტების ტილოებს  - მინიმალური ინფორმაცია, მხოლოდ განწყობისთვის, დანარჩენი უკვე შენზე, შენს გრძნობიერებაზეა დამოკიდებული – რამდენად შეიგრძნობ სურნელს და მელოდიას, თითოეული სტრიქონიდან უხვად რომ იღვრება.

ტოტიდან ტოტზე მიიჩქარიან
წვეთები უხმოდ.
მაისის თვეა.

გურმანების პოეზიაა-მეთქი, ტყუილად კი არ მითქვამს…